Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε ιστορικά την 1η Νοεμβρίου του 1822 κάνοντας μια αναδρομή στα γεγονότα που συνέβηκαν στην Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο τον δεύτερο χρόνο της Ελληνικής επαναστάσεως του 1821 στηριζόμενοι σε πληροφορίες από τα βιβλία των αειμνήστων Γεωργίου Παπαλιάκου και Χρήστου Ενεσλείδη, καθώς και από τα απομνημονεύματα: του στρατηγού Μακρυγιάννη, του ιστορικού Σπυρίδωνος Τρικούπη, και παλικαριού του Οδυσσέα Κάρπου Παπαδόπουλου.
Την 1η Ιανουαρίου του 1822 πραγματοποιείται η Α΄ Εθνική συνέλευση των Ελλήνων στην Νέα Επίδαυρο και εκλέγεται η πρώτη Διοίκηση της χώρας με το όνομα Προσωρινή διοίκηση της Ελλάδος, η οποία περιελάμβανε το Βουλευτικό το Εκτελεστικό σώμα.
Πρώτος πρόεδρος του Βουλευτικού ήταν ο Δημήτριος Υψηλάντης και Πρώτος πρόεδρος του εκτελεστικού ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.
Τον Μάρτιο του 1822 φθάνει στο Δαδί ο Υψηλάντης με τον Νικηταρά επικεφαλής σώματος εκ 700 ανδρών και συναντάται με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο στο σπίτι του Αθανασίου Τσούτσου ο οποίος ήταν βουλευτής του Βουλευτικού σώματος.
Τον ίδιο μήνα πραγματοποιείται πολεμικό Συμβούλιο κοντά στο φαράγγι του Ασωπού, στο οποίο συμμετείχαν όλοι οι οπλαρχηγοί της Ρούμελης, καθώς και οι Νικηταράς και Ζαφειρόπουλος από την Πελοπόννησο.
Στο συμβούλιο αυτό αποφασίστηκε η απελευθέρωση όλης της Φθιώτιδας.
Τον Απρίλιο του 1822 μάχες γίνονται σ’ όλη την Κεντρική Φθιώτιδα
Την 2α Ιουνίου του 1822 η Αθήνα αποκτά την ελευθερία της
Τον ίδιο μήνα οι Τούρκοι για αντιπερισπασμό στέλνουν στην νότια Ελλάδα τον Μαχμούτ Πασά –γνωστό ως Δράμαλη - επικεφαλής 24.000 πεζών και 6.000 ιππέων, με σκοπό την κατάσβεση της επαναστάσεως. Ο Δράμαλης μέσω Βασιλικών και της Βοιωτίας περνάει στην Πελοπόννησο και συντρίβεται από τον Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια στις 26 Ιουλίου 1822.
Μετά την συντριβή του Δράμαλη οι Τούρκοι στέλνουν νέα στρατιά υπό τον Χασναμάρ - Πασά, ο οποίος αφού πέρασε τον Σπερχειό ποταμό όρμησε προς την Φοντάνα , την οποία είχαν καταλάβει ο Δυοβουνιώτης με τον Γκούρα.
Λόγω της δυσκολίας να περάσουν της Φοντάνα, οι μεν πεζοί των Τούρκων οπισθοχωρούν και καταλαμβάνουν την σημερινή Ηράκλεια, οι δε ιππείς το Δαδί, το οποίο χρησιμοποιούσαν σαν ορμητήριο και ερήμωναν τα γύρω χωριά.
Προς ενίσχυση των Τούρκων φτάνει και Κιοσέ – Μεχμέτ Πασάς που ήδη βρισκόταν στην Αττική και η δύναμη των Τούρκων ανέρχεται τώρα σε 12.000 άνδρες.
Τον Σεπτέμβριο του 1822 ο Οδυσσεύς Ανδρούτσος ανακηρύσσεται Αρχιστράτηγος των στρατευμάτων της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδος.
· Πληροφορηθείς ο Ανδρούτσος τις κινήσεις του Κιοσέ Μεχμέτ Πασά ξεκινάει με 900 παλικάρια –κατά τον Κάρπο Παπαδόπουλο- για την Γραβιά μέσω Δαδιού. Οι Τούρκοι του Κιοσέ Μεχμέτ Πασά μαθαίνοντας τις κινήσεις του Ανδρούτσου, καταλαμβάνουν την Γραβιά και τον κάμπο περί τον Κηφισό ποταμό.
Ημέρα βροχερή, όπως μας πληροφορεί ο Σπυρίδων Τρικούπης. Τα γυναικόπαιδα του Δαδιού είχαν καταφύγει στο Μοναστήρι και στα φαράγγια του Παρνασσού για να σωθούν. Στο Μοναστήρι του Δαδιού είχε φθάσει από την προηγούμενη ημέρα το σώμα του Λεπενιώτη, κατά ειδοποίηση του Ανδρούτσου, και είχαν πιάσει ταμπούρια γύρω, από την εκεί Αγία Μαρίνα.
Έφτασε εκεί και ο Οδυσσέας.
Και όταν ανέβαινε τον ανήφορο, κοντά στον Αη – Θανάση είδε μέσα από τα δένδρα, διότι τότε ο τόπος ήταν δασωμένος, να περνούν οι Τούρκοι του Κιοσέ Μεχμέτ Πασά από την κάτω δημοσιά, και άκουσε τον σαλπιγκτή σκοπό του Λεπενιώτη να σαλπίζει συναγερμό.
Οι Τούρκοι προχωρούσαν από την Γραβιά και είχαν περάσει τα πάνω Καλύβια, ακολουθούντες την ποταμιά του Κηφισού και κατευθυνόμενοι προς το Δαδί, το Τουρκοχώρι και το Μάνεσι. Είχαν προχωρήσει πολύ όταν και εκείνοι άκουσαν το σάλπισμα του σκοπού και άρχισαν να υποχωρούν βιαστικά και φοβισμένα. Ο Ανδρούτσος δεν πρόλαβε να οχυρωθεί τότε καλά – καλά. Κατέβηκε από τον Αη Θανάση, πέρασε την Λιθαρόστρουγγα και τους επετέθη για πλιάτσικο. Έγινε τότε εκεί αψιμαχία, στα λεγόμενα καλογερικά δένδρα, κατά την παράδοση, με νικητές τους Τούρκους που του επιτέθηκαν όλοι μαζί.
Ο Ανδρούτσος άρχισε να υποχωρεί προς το Δαδί, αλλά αναγκάστηκε κάπου εκεί να σταματήσει. Λέγεται, ότι από την υγρασία της ημέρας τον έπιασε γράμπα τόσο δυνατή, που δεν μπορούσε να προχωρήσει. Τον έσωσαν από βέβαιο θάνατο ή αιχμαλωσία, τρία του παλικάρια από το Δαδί, ο Στάθης Γαβρίλης, ο Γιάννης Φλώρος και ο Δήμος Κλησιάρης ή Αράπης οι οποίοι τον επήραν στον ώμο τους και τον ανέβασαν στα προσχώματα του Λεπενιώτη, πάνω στην Αγία Μαρίνα.
Σύμφωνα με τον αείμνηστο Χρ. Ενισλείδη, εκεί αντελήφθη ο Ανδρούτσος ότι του έλλειπε η αρχιστρατιγική σπάθα και γυρίζοντας προς τον Στάθη Γαβρίλη του είπε επιτακτικά: « ή το σπαθί μου ή το κεφάλι σου»
Ο δε Γαβρίλης γνωρίζοντας ότι η απειλή του Ανδρούτσου δεν ματαιώνεται, παίρνει την ρεματιά της Αγίας Μαρίνας και κατεβαίνει προς τα κάτω και κατά καλή του τύχη ευρίσκει το σπαθί έξω από το Δαδί, εκεί όπου αργότερα έκτισε το τάμα του την παλαιά Αγία Τριάδα για την σωτηρία του.
Ο Ανδρούτσος παρέταξε τον στρατό του, τετρακοσίους τον αριθμό, σαν σε μάχη. Έβαλε εις μεν την δεξιά πτέρυγα τον Στάθη Κατσικογιάννη και τον Γιάννη Κομποδαδίτη, εις δε την αριστερά τον Γιώργο Λεπενιώτη και αυτός κατέλαβε το κέντρο.
.jpg)
.jpg)
