Στις φωτογραφίες:
Οι εικόνες των κατεστραμένων τρένων και γραμμών
Η αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των ηρωικών μαχητών που έπεσαν στην μάχη στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Δαδιού.
Το μνήμα του Λουκά Σ. Κουγιάτσου στο κοιμητήριο Δαδιού.
Τεσσεράμιση μόλις μήνες από το Γοργοπόταμο και λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα, το αρχηγείο Παρνασσίδος – Γιάννης Αλεξάνδρου ή Διαμαντής και Δημ. Ν. Δημητρίου ή Νικηφόρος από τις Αγόριανες και ο Θησέας – αποφασίζουν να οργανώσουν την καταστροφή του σιδηροδρομικού κόμβου στο Δαδί.
Λόγω εντοπιότητας η γνώση του εδάφους είναι τέλεια. Η οργάνωση της κωμόπολης Δαδιού παρέχει τις απαιτούμενες πληροφορίες. Τους μόνιμους σχηματισμούς των ανταρτών πλαισιώνουν οι εφεδρικές μαχητικές ομάδες των γύρω χωριών. Στέλνεται ειδοποίηση στο αρχηγείο Δωρίδος και ξεκινάνε από το βουνό Γκιώνα – χωριό Ντρέμισα όπου βρέθηκαν – σε εξαντλητική πορεία τα εκεί τμήματα. Φθάνουν εξαντλημένα λίγο πριν το εγχείρημα και θα παραμείνουν στη Σουβάλα ή Πολύδροσος για εφεδρεία. Συνολικά κινητοποιήθηκαν 500 άνδρες, περίπου.
Την καθορισμένη ώρα, 12η νυχτερινή, προσβάλλεται τόσο ο σταθμός όσο και τα φυλάκια του εχθρού που είναι τοποθετημένα στις δύο πλευρές του σταθμού κατά μήκος των γραμμών. Προς την πλευρά της Αμφίκλειας, όπου στρατοπεδεύει ολόκληρο Ιταλικό τάγμα άλλα τμήματα εμποδίζουν την κάθοδο στο σταθμό των Ιταλών. Η επιτυχία του εγχειρήματος είναι πλήρης. Καταστρέφεται η περιστρεφόμενη πλάκα όπου τοποθετούνται οι ατμομηχανές για να αλλάξουν κατεύθυνση. Επίσης, οι τηλεφωνικές συνδέσεις και οι σιδηροδρομικές γραμμές ξηλώνονται. Προς την κατηφοριά στέλνουν ατμομηχανές με βαγόνια, όταν φθάνουν στο σημείο της καταστραμμένης γραμμής ανατρέπονται το ένα πάνω στο άλλο. Τα κτήρια και τα ντεπόζιτα παροχής νερού στις ατμομηχανές επίσης αχρηστεύονται. Θα χρειασθεί περίπου μια εβδομάδα για να λειτουργήσει πάλι η σιδηροδρομική γραμμή.
Νεκροί πολλοί Γερμανοϊταλοί, αιχμάλωτοι 14 Γερμανοί και αρκετοί Ιταλοί. Τους αιχμαλώτους θα τους στείλουν στο αρχηγείο στην Κολοκυθιά. Οι Ιταλοί συμποσούμενοι περίπου σε 40 και από άλλες συμπλοκές θα τους μοιράσουν σε δύο ομάδες και τη μια θα τη στείλουν στο Ιτλοκρατούμενο Λιδωρίκι και την άλλη στο Ιταλοκρατούμενο Καρπενήσι. Στο Καρπενήσι, στην πλατεία, έφθασαν απόγευμα Κυριακής των Βαΐων ξεθεωμένοι και χωρίς ρούχα, όταν οι εκεί συμπατριώτες τους έκαναν βόλτα. Τέτοια ήταν η σύγχυση που σκόρπισαν την εκεί μονάδα, ώστε την άλλη Κυριακή εγκατέλειψαν το Καρπενήσι και το άφησαν ελεύθερο.
Οι Έλληνες μαχητές εκείνης της βραδιάς, γύρισαν στη Σουβάλα – Πολύδροσος από όπου είχαν ξεκινήσει, ανέβηκαν στην Άνω Σουβάλα όπου κήδεψαν τα δύο από τα τρία τους θύματα – το τρίτο στη Σουβάλα, αργότερα ψάλλοντας το πένθιμο εμβατήριο:
Επέσατε θύματα αδέλφια εσείς
Σε άνισο μάχη κι’ αγώνα
Ζωή λευτεριά και τιμή του Λαού
Γυρεύοντας βρήκατε μνήμα
…………………………….
Αιώνια η μνήμη σε σας αδελφοί
Στον τίμιο που πέσατε αγώνα.
Την επομένη του σαμποτάζ οι Ιταλοί συνέλαβαν 10 ανύποπτους κατοίκους της Αμφίκλειας και τους εκτέλεσαν πλησίον του σταθμού απ’ όπου και η φωτογραφία του μνημείου. Τον Μάϊο πλήθος Ιταλικού στρατού μπήκε τα χαράματα στην Πολύδροσο, και έκαψε 25 σπίτια Εαμιτών – πώς άραγε πήραν πληροφορίες; - λεηλάτησαν τις προίκες των κοριτσιών, άρπαξαν οικόσιτα ζώα και οτιδήποτε άλλο τους άρεσε και έφυγαν την ίδια ημέρα.
Οι εικόνες των κατεστραμένων τρένων και γραμμών
Η αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των ηρωικών μαχητών που έπεσαν στην μάχη στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Δαδιού.
Το μνήμα του Λουκά Σ. Κουγιάτσου στο κοιμητήριο Δαδιού.
Τεσσεράμιση μόλις μήνες από το Γοργοπόταμο και λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα, το αρχηγείο Παρνασσίδος – Γιάννης Αλεξάνδρου ή Διαμαντής και Δημ. Ν. Δημητρίου ή Νικηφόρος από τις Αγόριανες και ο Θησέας – αποφασίζουν να οργανώσουν την καταστροφή του σιδηροδρομικού κόμβου στο Δαδί.
Λόγω εντοπιότητας η γνώση του εδάφους είναι τέλεια. Η οργάνωση της κωμόπολης Δαδιού παρέχει τις απαιτούμενες πληροφορίες. Τους μόνιμους σχηματισμούς των ανταρτών πλαισιώνουν οι εφεδρικές μαχητικές ομάδες των γύρω χωριών. Στέλνεται ειδοποίηση στο αρχηγείο Δωρίδος και ξεκινάνε από το βουνό Γκιώνα – χωριό Ντρέμισα όπου βρέθηκαν – σε εξαντλητική πορεία τα εκεί τμήματα. Φθάνουν εξαντλημένα λίγο πριν το εγχείρημα και θα παραμείνουν στη Σουβάλα ή Πολύδροσος για εφεδρεία. Συνολικά κινητοποιήθηκαν 500 άνδρες, περίπου.
Την καθορισμένη ώρα, 12η νυχτερινή, προσβάλλεται τόσο ο σταθμός όσο και τα φυλάκια του εχθρού που είναι τοποθετημένα στις δύο πλευρές του σταθμού κατά μήκος των γραμμών. Προς την πλευρά της Αμφίκλειας, όπου στρατοπεδεύει ολόκληρο Ιταλικό τάγμα άλλα τμήματα εμποδίζουν την κάθοδο στο σταθμό των Ιταλών. Η επιτυχία του εγχειρήματος είναι πλήρης. Καταστρέφεται η περιστρεφόμενη πλάκα όπου τοποθετούνται οι ατμομηχανές για να αλλάξουν κατεύθυνση. Επίσης, οι τηλεφωνικές συνδέσεις και οι σιδηροδρομικές γραμμές ξηλώνονται. Προς την κατηφοριά στέλνουν ατμομηχανές με βαγόνια, όταν φθάνουν στο σημείο της καταστραμμένης γραμμής ανατρέπονται το ένα πάνω στο άλλο. Τα κτήρια και τα ντεπόζιτα παροχής νερού στις ατμομηχανές επίσης αχρηστεύονται. Θα χρειασθεί περίπου μια εβδομάδα για να λειτουργήσει πάλι η σιδηροδρομική γραμμή.
Νεκροί πολλοί Γερμανοϊταλοί, αιχμάλωτοι 14 Γερμανοί και αρκετοί Ιταλοί. Τους αιχμαλώτους θα τους στείλουν στο αρχηγείο στην Κολοκυθιά. Οι Ιταλοί συμποσούμενοι περίπου σε 40 και από άλλες συμπλοκές θα τους μοιράσουν σε δύο ομάδες και τη μια θα τη στείλουν στο Ιτλοκρατούμενο Λιδωρίκι και την άλλη στο Ιταλοκρατούμενο Καρπενήσι. Στο Καρπενήσι, στην πλατεία, έφθασαν απόγευμα Κυριακής των Βαΐων ξεθεωμένοι και χωρίς ρούχα, όταν οι εκεί συμπατριώτες τους έκαναν βόλτα. Τέτοια ήταν η σύγχυση που σκόρπισαν την εκεί μονάδα, ώστε την άλλη Κυριακή εγκατέλειψαν το Καρπενήσι και το άφησαν ελεύθερο.
Οι Έλληνες μαχητές εκείνης της βραδιάς, γύρισαν στη Σουβάλα – Πολύδροσος από όπου είχαν ξεκινήσει, ανέβηκαν στην Άνω Σουβάλα όπου κήδεψαν τα δύο από τα τρία τους θύματα – το τρίτο στη Σουβάλα, αργότερα ψάλλοντας το πένθιμο εμβατήριο:
Επέσατε θύματα αδέλφια εσείς
Σε άνισο μάχη κι’ αγώνα
Ζωή λευτεριά και τιμή του Λαού
Γυρεύοντας βρήκατε μνήμα
…………………………….
Αιώνια η μνήμη σε σας αδελφοί
Στον τίμιο που πέσατε αγώνα.
Την επομένη του σαμποτάζ οι Ιταλοί συνέλαβαν 10 ανύποπτους κατοίκους της Αμφίκλειας και τους εκτέλεσαν πλησίον του σταθμού απ’ όπου και η φωτογραφία του μνημείου. Τον Μάϊο πλήθος Ιταλικού στρατού μπήκε τα χαράματα στην Πολύδροσο, και έκαψε 25 σπίτια Εαμιτών – πώς άραγε πήραν πληροφορίες; - λεηλάτησαν τις προίκες των κοριτσιών, άρπαξαν οικόσιτα ζώα και οτιδήποτε άλλο τους άρεσε και έφυγαν την ίδια ημέρα.
Οι κατοχικές δυνάμεις εκτέλεσαν τους:
Λουκάς Πολιτικός του Ιωάννου ετών 78
Παναγιώτης Πολιτικός του Λουκά ετών 40
Αθανάσιος Βακράκος του Δημητρίου ετών 55
Δημήτριος Βακράκος του Αθανασίου ετών 18
Παναγιώτης Κατσαρός του Κων/νου ετών 41
Ιωάννης Κατσαρός του Κων/νου ετών 35
Ιωάννης Αγγέλης του Βασιλείου ετών 21
Λουκάς Νικαλέξης του Θεμιστοκλή ετών 20
Γεώργιος Περιβολάρης του Λουκά ετών 20
Ιωάννης Παπαρούλιας του Δημητρίου ετών 20
Σίμος Πούλος του Δημητρίου ετών 42
Λουκάς Πολιτικός του Ιωάννου ετών 78
Παναγιώτης Πολιτικός του Λουκά ετών 40
Αθανάσιος Βακράκος του Δημητρίου ετών 55
Δημήτριος Βακράκος του Αθανασίου ετών 18
Παναγιώτης Κατσαρός του Κων/νου ετών 41
Ιωάννης Κατσαρός του Κων/νου ετών 35
Ιωάννης Αγγέλης του Βασιλείου ετών 21
Λουκάς Νικαλέξης του Θεμιστοκλή ετών 20
Γεώργιος Περιβολάρης του Λουκά ετών 20
Ιωάννης Παπαρούλιας του Δημητρίου ετών 20
Σίμος Πούλος του Δημητρίου ετών 42
Ο Δημ. Ν. Δημητρίου, ΄΄Νικηφόρος΄΄, στο βιβλίο του ΄΄Αντάρτης στα βουνά της Ρούμελης΄΄, στο β΄ τόμο, όπου αναφέρεται στη μάχη για το σαμποτάζ στο σιδ. Σταθμό Δαδιού αναφέρει εννιά αιχμαλώτους Γερμανούς. Οι υπόλοιποι νεκροί. Σύνολο γερμανικής φρουράς στο σταθμό, αναφέρεται ήταν κατά πληροφορίες είκοσι πέντε. Από το βιβλίο του Δημήτρη Βλάχου ΄΄ΑΠΟ ΤΑ ΜΗΔΙΚΑ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΙΜΙΑ΄΄.
Μας ξεφεύγουν λίγο, ίσως μέσα σε δικαιολογημένο κλίμα συναισθηματικής φόρτισης, οι ημερομηνίες. Ο Ρόμελ είχε καταρρεύσει μετά την δεύτερη μάχη του Ελ Αλαμέϊν στις 23 Οκτωβρίου έως και 5 Νοεμβρίου 1942. Το σαμποτάζ έγινε τον Απρίλη του 1943. Άρα τη εφοδιασμό διέκοψε, ενός χαμένου;;; Συμβολική ήταν η σημασία του και όχι πρακτική. Όπως και η ανατίναξη της γέφυρας στο Γοργοπόταμο, στις 25 Νοεμβρίου 1942 για τους ίδιους λόγους. Το πρακτικό αποτέλεσμα ήταν, οι εκτελέσεις για αντίποινα και η υποβάθμιση του ΣΣ Αμφίκλειας με την μεταφορά των εγκαταστάσεών του και των υποδομών αλλού. Οι σαμποτέρ ίσως πίστευαν ότι διακόπτουν τον εφοδιασμό του Γιoχάνες Έρβιν Όιγκεν Ρόμελ, αλλά αυτός είχε ήδη καταρρεύσει – υποχωρήσει, αρκετά νωρίτερα…
ΑπάντησηΔιαγραφή